อาจารย์ใหญ่ ก็ท่านกระทำกาลกิริยาตายไปช้านานแล้วทำไมชื่อยังปรากฏลือชาอยู่จนกาลบัดนี้
พระเจ้ากรุงมิลินท์ภูมินทราธิบดีมีพระราชโองการแก้ไขว่า ภนฺเต นาคเสน ข้าแต่พระ
นาคเสน เป็นด้วยเลขท่านบอกไว้นั้นยังปรากฏอยู่ จึงรู้ว่าพระอาจารย์ติสสเถระเลขท่านดี
พระนาคเสนจึงมีเถรวาจาถวายพระพรว่า มหาราช ขอถวายพระพรบพิตรพระ
ราชสมภาร พระติสสเถระเป็นอาจารย์เลข ชื่อปรากฏอยู่ ด้วยบอกเลขไว้ฉันใดก็ดี บุคคลที่ได้
เห็นได้รู้ธรรมของสมเด็จพระสัพพัญญูผู้ทรงพระทศพลญาณประดิษฐานไว้ ก็เข้าใจถนัดรู้ชัด
สิ้นสุดว่า อนุตฺตโร สมเด็จพระพุทธองค์ทรงพระกรุณาคุณอดุลยิ่งหาสิ่งเสมอมิได้ ขอถวาย
พระพร
สมเด็จพระเจ้ากรุงมิลินท์ปิ่นประชากรได้ทรงฟังก็โสมนัสตรัสว่า กลฺโลสิ พระผู้เป็นเจ้า
วิสัชนาอุปมานี้สมควรนักหนาในกาลบัดนี้
พุทโธอนุตตรภาวชานนปัญหา คำรบ 3 จบเท่านี้

ธัมมทิฏฐปัญหา ที่ 4

สมเด็จพระเจ้ากรุงมิลินท์ภูมินทราธิบดีมีพระราชโองการตรัสถามว่า ภนฺเต นาค-
เสน ข้าแต่พระนาคเสน ธรรมของพระชิเนนทรสัมมาสัมพุทธสัมพัญญูนั้น พระผู้เป็นเจ้าเห็น
ประจักษ์แจ้งหรือประการใด
พระนาคเสนก็วิสัชนาว่า มหาราช ขอถวายพระพรบพิตรพระราชสมภาร ธรรมที่
สมเด็จพระทศพลญาณเจ้าตรัสบัญญัติประทานไว้ ผู้ใดได้เป็นสาวกแล้วก็ควรจะปรนนิบัติไป
ตราบเท่านี้ชีวิตแล จะได้บอกว่า ธรรมที่สมเด็จพระชินสีห์ประทานไว้นั้น พระผู้เป็นเจ้าได้
สำเร็จแล้วหามิได้
พระเจ้ากรุงมิลินทราชา รู้ในพระอัชฌาสัย ก็รับคำพระนาคเสนว่า กลฺโลสิ คำของพระผู้
เป็นเจ้าว่านี้สมควรแล้ว
ธัมมทิฏฐปัญหา คำรบ 4 จบเท่านี้

นจสังกมติปฏิสันธหนปัญหา ที่ 5

สมเด็จพระเจ้ามิลินท์ภูมินทราธิบดีพระราชโองการถามว่า ภนฺเตน นาคเสน
ข้าแต่พระนาคเสนผู้ประเสริฐ สัตว์ยังบังเกิดยังปฏิสนธิอยู่นั้นย่างไปและจะปฏิสนธิได้หรือ
ประการใด
พระนาคเสนถวายพระพรว่า มหาราช ดูรานะบพิตรพระราชสมภาร สัตว์ที่ยังบังเกิด
และปฏิสนธิอยู่นั้น มิได้ย่างไปและปฏิสนธิได้อยู่
พระเจ้ากรุงมิลินท์ปิ่นกษัตริย์จึงตรัสให้พระนาคเสนอุปมาต่อไป
ฝ่ายพระนาคเสนจึงมีเถรวาจาถวายพระพรอุปมาว่า มหาราช ดูรานะบพิตรพระราช-
สมภาร เปรียบปานดุจประทีปอันเดียวตามอยู่ จะได้มีไฟอื่นหามิได้ บุคคลจะต้องการไฟ
จุดประทีปอื่นอีก ก็ต่อจากประทีปอันตามไว้เดิมนั้น ประทีปเดิมก็มิได้อย่างไป และประทีปดวง
ใหม่ก็ติดโพลงได้ฉันใดก็ดี บุคคลที่ยังจะปฏิสนธิอยู่นั้นมิได้ย่างไปและปฏิสนธิได้ฉันนั้น
พระเจ้ากรุงมิลินท์ปิ่นกษัตริย์ตรัสว่า โยมอาราธนาขอพระผู้เป็นเจ้าจงอุปมาให้ภิยโย
ภาวะยิ่งกว่านี้
พระนาคเสนมีเถรวาจาถวายพระพรอุปมาว่า มหาราช ขอถวายพระพรบพิตรพระ
ราชสมภาร ดุจศิษย์ไปเรียนเลขและวิชาในสำนักอาจารย์ เลขและวิชาก็มิได้ย่างพ้นจากอาจารย์
ฉันใดก็ดี สภาวะสัตว์ก็มิได้ย่างไปและปฏิสนธิได้ฉันนั้น
พระเจ้ากรุงมิลินท์ปิ่นประชากรได้ฟังก็ทรงพระโสมนัสตรัสว่า กลฺโลสิ พระผู้เป็นเจ้า
กล่าวถ้อยคำนี้สมควรแล้ว
นจสังกมติปฏิสันธหนปัญหา คำรบ 5 จบเท่านี้